เป็นอาการผิดปกติที่พบได้บ่อยของระบบทางเดินปัสสาวะ เมื่อปัสสาวะมีความเข้มข้นสูงของเกลือแร่บางชนิดจะมีการรวมตัวเป็นก้อนผลึกแข็งขนาดเล็กภายในไต ถ้าก้อนนิ่วหลุดจากไต อาจเคลื่อนไปส่วนท่อที่แคบของระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น ท่อไต เมื่อก้อนนิ่วในไตใหญ่ขึ้นมากหรือมีอาการปวด แพทย์อาจแนะนำการรักษาโดยวิธีการสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทก (ESWL : Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy)
อาการของนิ่วในไตที่พบบ่อย
-ปวดรุนแรงบริเวณเอวด้านหลัง
-เจ็บขณะปัสสาวะ และ/หรือปัสสาวะบ่อย
-ปัสสาวะมีสีเปลี่ยนไป ขุ่น และ/หรือมีกลิ่นเหม็น
-คลื่นไส้ หรืออาเจียน
-มีไข้ และ/หรือหนาวสั่น
-ปัสสาวะมีเลือดปน และ/หรือเป็นสีน้ำล้างเนื้อ
การสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทก (ESWL: Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy)
เป็นการสลายนิ่วในไตแบบไม่ต้องผ่าตัด เพื่อการฟื้นตัวที่รวดเร็ว คือการใช้คลื่นกระแทกที่สร้างขึ้นโดยเครื่องที่เรียกว่า Lithotripter ไปที่นิ่วในไต โดยเดินทางเข้าสู่ร่างกายผ่านผิวหนังไปที่ก้อนนิ่วที่จะถูกทำให้แตกเป็นชิ้นเล็ก ๆ โดยนิ่วที่แตกเป็นชิ้นเล็ก ๆ จะถูกขับออกมาทางปัสสาวะหลังจากการรักษา
-สามารถกำจัดนิ่วในไต โดยไม่ต้องผ่าตัด และไม่มีรอยแผลเป็น
-การรักษาสามารถทำได้ในแบบผู้ป่วยนอก ไม่จำเป็นต้องนอนโรงพยาบาล
-ผู้ป่วยใช้เวลาพักฟื้นน้อยกว่าการผ่าตัด
ข้อจำกัดของการสลายด้วยคลื่นกระแทก
-ไม่สามารถใช้กับนิ่วขนาดใหญ่ได้ นิ่วอาจไม่แตกหรือแตกออกไม่หมด ต้องรักษาด้วยวิธีอื่นเพิ่มเติม
-นิ่วบางชนิดอาจไม่ตอบสนองต่อการรักษา เช่น นิ่วแคลเซียมออกซาเลตโมโนไฮเตรด นิ่วซีสทีน
-มีการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ ซึ่งควรรักษาให้หายก่อน
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
-ปัสสาวะเป็นสีแดง มีเลือดปน พบได้ภายใน 24 ชั่วโมงหลังการสลายนิ่ว แต่จะค่อยๆ จางหายไปได้เองหลังการปัสสาวะ 2-3 ครั้ง
-มีไข้ หรือ มีการอักเสบติดเชื้อเพิ่มขึ้น เพราะแบคทีเรียที่ฝังตัวอยู่ที่ก้อนนิ่ว มีการกระจายตัวออก มักพบในรายที่มีการติดเชื้ออยู่ก่อนแล้ว ซึ่งสามารถรักษาได้ด้วยยาปฏิชีวนะ
-มีอาการปวดท้องหรือปวดหลังมาก เนื่องจากมีเศษนิ่วตกมาอุดตันในท่อไต แต่โดยทั่วไปเศษนิ่วเหล่านี้จะหลุดมาได้เอง
-อวัยวะข้างเคียง เช่น ผิวหนังที่สัมผัสกับเครื่องสลายนิ่ว ลำไส้ หลอดเลือดแดง หลอดเลือดดำ อาจบอบช้ำเล็กน้อย
ข้อปฏิบัติตัวก่อนทำการสลายนิ่ว
-ควรหยุดยาละลายลิ่มเลือดหรือยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด 5-7 วัน(ถ้ามี)
โดยแพทย์จะพิจารณาใช้ยาควบคุมอาการปวดหรือยาสลบ โดยทั่วไปการสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทกจะใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง
การปฏิบัติตัวหลังทำการสลายนิ่ว
1. ดื่มน้ำให้เพียงพอประมาณ2-3 ลิตร/วัน เพื่อช่วยขับเศษนิ่วออกทางปัสสาวะและป้องกันการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะ
2. ถ้าปวด ควรรับประทานยาตามที่แพทย์จัดให้
3. สังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น ไข้สูง หนาวสั่น ปัสสาวะขุ่น หรือปัสสาวะเป็น เลือดสด ๆ สีไม่จางลง ปวดเอวมากขึ้น รับประทานยาแก้ปวดแล้ว อาการไม่ดีขึ้น
ควรรีบพามาพบแพทย์โดยเร็ว
4.มาพบแพทย์ตามนัดเพื่อติดตามอาการ
ติดต่อข้อมูลเพิ่มเติม ศูนย์ศัลยกรรมระบบทางเดินปัสสาวะ โรงพยาบาลเกษมราษฎร์ ศรีบุรินทร์
ให้บริการดูแลรักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาของระบบทางเดินปัสสาวะ และนิ่ว โดยเครื่องมือที่ทันสมัยและแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ดูแลอย่างใกล้ชิด ภายใต้มาตรฐาน ปลอดภัย และสะดวกสบาย